Η νόσος του Πάρκινσον είναι μια νευρολογική πάθηση που πήρε το όνομά της από τον Δρ. Τζέιμς Πάρκινσον, τον Άγγλο γιατρό ο οποίος περιέγραψε πρώτος την πάθηση το 1817. Είναι μια χρόνια προοδευτικά εξελισσόμενη εκφυλιστική νόσος του εγκεφάλου που επηρεάζει κυρίως την κίνηση. Η κίνησή μας ελέγχεται από την παραγωγή μιας χημικής ουσίας που λέγεται ντοπαμίνη. Αυτή παράγεται από εξειδικευμένα νευρικά κύτταρα σε μια περιοχή του εγκεφάλου, τη μέλαινα ουσία. Όταν τα κύτταρα αυτά σταδιακά πεθαίνουν, μειώνεται ανάλογα και η παραγωγή της ντοπαμίνης και χάνεται η αρμονία στην κίνησή μας. Έτσι εμφανίζονται τα συμπτώματα της νόσου.

Τα συμπτώματα τα χωρίζουμε σε αυτά που αφορούν την κίνηση και σε αυτά που δεν την αφορούν. Τα κινητικά συμπτώματα είναι ο τρόμος (τρέμουλο) που μπορεί να είναι στα χέρια, τα πόδια ή και το σαγόνι, η δυσκαμψία των μυών, η βραδύτητα στις κινήσεις όπως στο περπάτημα και το ντύσιμο και  η αστάθεια ή διαταραχή στην ισορροπία, που μπορεί να προκαλεί συχνά πτώσεις.

Τα μη κινητικά συμπτώματα ποικίλουν ιδιαίτερα, μπορεί να εμφανιστούν σε οποιοδήποτε στάδιο της νόσου και μάλιστα να εμφανιστούν και μια δεκαετία πριν από την εμφάνιση των κινητικών συμπτωμάτων. Σε αυτά τα πιο συχνά μπορεί να είναι  νευροψυχιατρικά  προβλήματα όπως απάθεια, έλλειψη κινητοποίησης ή μειωμένο ενδιαφέρον για κοινωνικές δραστηριότητες,  ενώ τα πιο κοινά σε 45% είναι η κατάθλιψη και το άγχος. Επίσης μπορεί να παρουσιάζονται διαταραχές του ύπνου κόπωση, οσφρητική δυσλειτουργία και οπτικές ψευδαισθήσεις.

Όσο αφορά την φροντίδα των ασθενών, κατά τα πρώιμα στάδια το άτομο μπορεί να είναι ανεξάρτητο, να εργάζεται και να συνεχίσει τις δραστηριότητες του κανονικά. Στόχος μας πρέπει να είναι να βοηθήσουμε τον άνθρωπο μας να είναι όσο το περισσότερο ανεξάρτητος για όσο περισσότερο γίνεται.

Στην πορεία με την εξέλιξη της νόσου οι ανάγκες του  συνεχώς αυξάνονται και το κάνουν πιο εξαρτώμενο και οι φροντιστές αποκτούν στην πορεία ένα γονικό ρόλο. Αυτό που πρέπει να θυμόμαστε είναι ότι το άτομο που φροντίζουμε εξακολουθεί να είναι ένα άτομο με συναισθήματα, καλό είναι να αποφεύγουμε να μιλάμε για την κατάσταση του ατόμου μπροστά του, χωρίς τη συμμετοχή του στη συζήτηση. Όταν το άτομο φοβάται πρέπει να τον κάνουμε να νιώθει  ασφάλεια. Το να του μιλάμε με ήρεμη φωνή ή να του κρατάμε απαλά το χέρι, μπορεί να είναι ανακουφιστικό. Γενικά δεν πρέπει να ξεχάσουμε τη σχέση με τον άνθρωπο μας, μπορεί να αλλάζει λόγο της νόσου, αλλά η νόσος είναι αυτή που τον αλλάζει και όχι ο ίδιος.

Όσο η νόσος Πάρκινσον εξελίσσεται, απαιτεί εξειδικευμένη φροντίδα, οι φροντιστές πρέπει να ενημερωθούν και να εκπαιδευτούν για την νόσο και τη διαχείριση της.  Τέλος, πρέπει να έχου στο νου τους ότι ίσως στη πορεία θα πρέπει να απευθυνθούν σε κάποια μονάδα φροντίδας γιατί όσο η νόσος εξελίσσεται χρειάζονται ένα πιο εξειδικευμένο, ιατρικά νοσηλευτικά και νευροψυχιατρικα πλαίσιο.

​

Φαίη Ευθυμιοπούλου, Νευροψυχολόγος-Συνεργάτης στo Maison Sofos.